15 nov Rozemarijngoudhaantje
Het rozemarijngoudhaantje (Chrysolina americana) is een opvallend kevertje dat behoort tot de familie bladhaantjes (Chrysomelidae). Deze kever staat bekend om zijn schitterende metallic kleuren en zijn voorkeur voor geurige mediterrane planten zoals rozemarijn, lavendel en tijm. Hoewel het uiterlijk van deze kever fascinerend is, wordt hij in de tuin vaak als een plaag gezien vanwege de schade die hij aan planten kan toebrengen.
Uiterlijke kenmerken en verspreiding
Het rozemarijngoudhaantje is een kleine kever, ongeveer 7 tot 8 mm lang, en heeft een glanzend lichaam dat in verschillende metallic kleuren kan schitteren, zoals groen, blauw, paars en rood. Dit kleurrijke uiterlijk maakt het een van de meest herkenbare kevers in Europese tuinen.
De soort is van oorsprong inheems in het Middellandse Zeegebied, maar heeft zich door de handel in sierplanten verspreid naar andere delen van Europa, waaronder Nederland en Belgiƫ. Het gedijt goed in warmere klimaten, maar kan ook overleven in gematigde streken.
Belangrijke kenmerken:
- Glanzend, metallic lichaam met variabele kleuren.
- Lengte: 7-8 mm, met een ovaal, licht bolvormig lichaam.
- Voorkeur voor kruiden uit de lipbloemenfamilie (Lamiaceae), zoals rozemarijn en lavendel.
Levenscyclus en voedselvoorkeur
Het rozemarijngoudhaantje legt zijn eieren op de onderzijde van bladeren van waardplanten. Uit de eieren komen larven die zich voeden met het bladweefsel, wat aanzienlijke schade kan veroorzaken. Na enkele weken verpoppen de larven zich in de grond, waarna volwassen kevers verschijnen.
De kever en zijn larven voeden zich voornamelijk met bladeren van mediterrane kruiden, waarbij ze gaten en rafelige randen achterlaten. Bij zware aantasting kunnen planten zelfs geheel kaalgevreten worden.
Typische voedselplanten van het rozemarijngoudhaantje:
- Rozemarijn (Rosmarinus officinalis).
- Lavendel (Lavandula spp.).
- Tijm (Thymus spp.).
Schade en beheersing
Hoewel het rozemarijngoudhaantje geen ernstige landbouwschade veroorzaakt, kan het voor tuiniers een probleem zijn. De aantasting door zowel kevers als larven kan ervoor zorgen dat kruidenplanten minder vitaal worden of er onaantrekkelijk uitzien.
Manieren om schade te beperken:
- Handmatig verwijderen: Kevers en larven kunnen eenvoudig van planten worden geplukt en verwijderd.
- Gebruik van natuurlijke vijanden: Vogels, spinnen en andere roofinsecten helpen de populatie van de kever onder controle te houden.
- Biologische bestrijding: Gebruik van milieuvriendelijke insecticiden, zoals neemolie.
Rol in het ecosysteem
Ondanks de schade die het rozemarijngoudhaantje kan veroorzaken, speelt het een rol in het ecosysteem als voedselbron voor roofdieren en bestuiver van bloemen. Het handhaven van een natuurlijke balans in de tuin kan helpen om de negatieve impact van deze kever te beperken.
Het rozemarijngoudhaantje is een interessant insect dat zowel bewondering als overlast kan opwekken. Met een goede aanpak kunnen tuiniers genieten van hun prachtige planten en deze kleurrijke kever in toom houden.