Muizen

 

• Algemene informatie omtrent muizen
• Wanneer zijn muizen actief?
• Waar komen muizen op af en wat eten ze?
• Hoeveel eet een muis?
• Welke muis loopt in mijn huis rond?

 

Nederland kent tal van verschillende soorten muizen, die allen onder de categorie “muis” worden gerekend. Wist u dat ratten officieel gezien ook onder deze categorie vallen? Of wist u bijvoorbeeld dat een spitsmuis geen muis is? Datzelfde geldt natuurlijk voor vleermuizen, al doet de naam van dit dier wellicht anders vermoeden. In het algemeen verstaan we onder de muis een klein zoogdier met een kenmerkende lange staart. De meest bekende muis uit deze categorie is voor velen de huismuis, al zijn ook bosmuizen en bijvoorbeeld veldmuizen veelvoorkomende muissoorten in Nederland.

 

Binnen deze subcategorieën van de “muis” komen verschillende andere afstammelingen voor. Zo kennen we naast de bosmuis ook de grote bosmuis en de brandmuis, die allen tot de subcategorie “bosmuizen” worden gerekend. Opvallend is dat de huismuis, met zijn prachtige Latijnse naam “Mus musculus”, maar in een soort voorkomt. Datzelfde geldt overigens voor de dwergmuis.

 

Oorsprong van de verschillende muizen in Nederland

 

Dat de verschillende soorten muizen zich in Nederland en België hebben gevestigd, is bepaald niet vreemd. In beide landen profiteren de muizen van een gunstig klimaat, wordt voldoende beschutting geboden in de steden en tussen de landerijen en hebben zij voldoende voedsel tot hun beschikking. Wist u echter dat de muis van oorsprong helemaal niet uit Nederland en België komt? Veel van de muizen in ons land komen van origine uit het zuidwestelijke deel van het continent Azië.

 

Van het zuidwestelijke Azië naar Europa

 

Het is niet precies duidelijk hoe de muis vanuit Azië naar Europa, in het bijzonder naar Nederland en België, is gekomen. De kans is aannemelijk dat dit is gebeurd door mensen, die de muizen bijvoorbeeld tijdens de periodes van handel met zich meenamen. Onder meer in Antwerpen was voorheen een belangrijk handelspunt gevestigd, door de gunstige ligging aan zee. In de Griekse literatuur, specifiek in de gedichten van de Griek Aesopus en de Romein Quintus Horatius Flaccus, werd geschreven over een veld- en stadsmuis. Dit zijn echter fabels! Hoewel de veldmuis een specifieke muizensoort is, komt de stadsmuis niet voor.

 

Wanneer zijn muizen actief?

 

Het kan per muissoort verschillen, wanneer deze actief is. Een veldmuis of bosmuis zou u de hele dag door tegen kunnen komen. Muizen zijn echter bang voor mensen en alert op dierlijke vijanden, waardoor zij zich doorgaans goed verborgen weten te houden overdag. De huismuis is met name in de avonduren actief, met pieken in de periode dat het buiten begint te schemeren. Mocht de huismuis zich op een rustige plek bevinden, zoals een verlaten zolderkamer, dan kan de muis zich ook overdag laten zien. U kunt bewegende muizen opmerken aan het getik van hun poten op de vloer of tegen uw muren.

 

Waar komen muizen op af en wat eten ze?

 

De huismuis is voornamelijk op zoek naar voedsel om zich in leven te houden en jongen te kunnen voeden. Wanneer de muizen hier de mogelijkheid toe hebben, zullen zij voornamelijk op granen, zaden, insecten, larven, noten en wortelen afkomen. Mocht dit niet aanwezig zijn, dat kunnen zij zich ook op bijvoorbeeld vlees, kaas, zeep, kaarsen, lijm en kranten richten. Opvallend is dat fruit en bijvoorbeeld groentes minder vaak door de huismuis worden gegeten.

 

Hoeveel eet een huismuis?

 

Over het algemeen krijgt een huismuis 3,5 gram aan voeding binnen per dag. Wanneer het voedsel wat ze tot zich nemen voor zo’n 15 procent uit water bestaat, hebben zij geen drinken nodig. De beperkte hoeveelheid voedsel die zij nodig hebben betekent niet dat de huismuis stopt met zoeken, als het beestje gevuld is. Het komt regelmatig voor dat muizen een voedselvoorraad aanleggen rond hun nest. Dit geldt niet alleen voor de huismuis, maar ook voor de bosmuis en de veldmuis.

 

Welke muis loopt in uw huis rond?

 

In de inleiding van dit artikel werd al kort aangehaald, dat er verschillende soorten muizen in Nederland leven. Naast de bekende huismuis zijn dit onder meer de bosmuis en de veldspitsmuis (kortweg: de veldmuis). De plek waar u de muis tegenkomt verklaart vaak al, om welk type muis het gaat. De huismuis bevindt zich vrijwel altijd binnen uw woning, terwijl u de bosmuis en veldmuis eerder in de tuin tegen zal komen. Zij verstoppen zich bijvoorbeeld in een struikgewas of onder een stapeltje bladeren.

 

U herkent de huismuis aan een lijfje van zo’n 75 tot 100 millimeter lang. De staart van de huismuis heeft eveneens een lengte tussen de 75 en 100 millimeter. Het beestje is zo’n 14 tot 32 gram zwaar. De bosmuis valt te herkennen aan zijn kenmerkende grote ogen en oren, die gecombineerd worden met een puntige snuit. De bovenzijde van de rug van de bosmuis heeft een gele, tot donkerbruine kleur. Het buikje van dit type muis is wit.

 

Juist de kleur van de rug van de bosmuis, doet dit beestje verschillen van de veldspitsmuis. De veldspitsmuis heeft namelijk een donkerbruine tot zwarte kleur. Ook heeft de veldspitsmuis een opvallende tweekleurige (wit en bruin) staart.