Dennenprocessierups

27 nov Dennenprocessierups

De dennenprocessierups (Thaumetopoea pityocampa) is een insect dat bekendstaat om zijn schadelijke effecten op dennenbomen en de gezondheidsrisico’s voor mens en dier. Dit insect komt voornamelijk voor in Zuid- en Midden-Europa, maar verspreidt zich door klimaatverandering steeds noordelijker.

Kenmerken en levenscyclus

Uiterlijke kenmerken:

• Volwassen rupsen zijn bruin tot grijs met lange, brandharen.
• Ze bereiken een lengte van ongeveer 3 tot 4 centimeter.

Levenscyclus:

1. Ei-stadium: De vlinder legt eieren in de zomer, meestal op de naalden van dennenbomen.
2. Rupsenstadium: In de herfst komen de eieren uit en de rupsen voeden zich met dennennaalden. In het late voorjaar vormen ze karakteristieke nesten van spinsel in bomen.
3. Popstadium: Na de processie naar de grond verpoppen de rupsen in de bodem.
4. Volwassen vlinder: Na enkele maanden als pop ontwikkelen ze zich tot nachtvlinders die opnieuw eieren leggen.

Risico’s en schade

Schade aan bomen:

• De rupsen voeden zich intensief met dennennaalden, wat leidt tot kaalvreten van bomen.
• Aangetaste bomen worden verzwakt, wat ze vatbaar maakt voor andere plagen en ziekten.

Gezondheidsrisico’s voor mens en dier:
De brandharen van de dennenprocessierups bevatten thaumetopeïne, een irriterende stof die kan leiden tot:

• Huiduitslag en jeuk.
• Irritatie aan de ogen en luchtwegen.
• Ernstige allergische reacties in extreme gevallen.

Beheersing en preventie

Om de verspreiding van de dennenprocessierups te beheersen, worden diverse maatregelen toegepast:

Mechanische methoden:

• Het weghalen en vernietigen van nesten uit bomen.
• Gebruik van zuiginstallaties om rupsen veilig te verwijderen.

Biologische bestrijding:

• Inzet van natuurlijke vijanden zoals sluipwespen, koolmezen en vleermuizen.
• Het spuiten van biologische bestrijdingsmiddelen zoals Bacillus thuringiensis, een bacterie die specifiek rupsen aantast.

Preventieve maatregelen:

• Het plaatsen van nestkasten voor vogels die de rupsen eten.
• Monitoring en vroege detectie door vallen met feromonen.

Een groeiende uitdaging

De dennenprocessierups vormt een toenemende bedreiging door stijgende temperaturen en een gebrek aan natuurlijke vijanden in nieuwe gebieden. Het effectief beheersen van deze plaag vereist een combinatie van preventieve maatregelen, biologische bestrijding en publieksbewustzijn. Alleen door gezamenlijke inspanningen kan de impact op ecosystemen en volksgezondheid worden beperkt.